Bedrijfsopvolging via BV of testament ?
BESLOTEN VENNOOTSCHAP EN BEDRIJFSOPVOLGING
Een ondernemer komt in een fase waarin hij een opvolger zoekt. Zijn jonge rechterhand wil hem opvolgen. Zij besluiten voorlopig te gaan samenwerken om te kijken hoe het gaat. De vraag is dan in welke vorm dit mogelijk is.
Bij een vennootschap onder firma is weliswaar eerst het ondernemingsvermogen verhaalsobject, maar blijven de firmanten uiteindelijk aansprakelijk met hun privé-vermogen Een groot verschil dus met een besloten vennootschap, waarin de bestuurder in privé alleen aansprakelijk is te stellen bij zeer slecht bestuur van de onderneming.
Het treft: de B.V. is ook aantrekkelijk als vehikel voor een samenwerking en daarmee ook voor een geleidelijke bedrijfsopvolging.
Samenwerken daarin kan in allerlei gradaties. Een bedrijfsopvolger krijgt zo de mogelijkheid om langzaam in te groeien. Begonnen kan worden met een benoeming tot directeur. Dan kan hij samen met de ondernemer een aantal beslissingen nemen. Laatste blijft voorlopig algemeen directeur en daarmede ook alleen bevoegd. Dit betekent dat de ondernemer voorlopig de beslissende stem houdt.
Vervolgens kan opvolger financieel betrokken worden bij de onderneming door hem een pakket aandelen te verkopen. Een aandeelhouder deelt immers mee in de winst en zo wordt zijn algemene betrokkenheid bij de onderneming vergroot. De oprichter kan ondertussen bij de onderneming betrokken blijven door zijn aandelen te houden en om te zetten in preferente aandelen. Zo houdt hij aandeelhouderswaarde van het bedrijf onder zich en geeft de opvolger de kans zich in te verdienen om zo de overname gemakkelijker te kunnen financieren. Daarnaast kan zo ook nog eens gebruik gemaakt worden van de faciliteiten voor de bedrijfsopvolging via schenking of erven.
Tevens krijgt de opvolger met zijn aandelen daardoor stemrecht in de algemene vergadering van aandeelhouders. Zolang de ondernemer de meerderheid van de aandelen behoudt blijft hij het echter voor het zeggen houden. Zelfs al zou, om het voor de bedrijfsopvolger aantrekkelijk te houden, het financiële belang van hem uitgebreid moeten worden door hem een meerderheidspakket te geven, dan nog kan de zeggenschap bij de ondernemer blijven, doordat hij tijdig aan zichzelf een prioriteitsaandeel toekent. Via zo’n aandeel kan hij een beslissende invloed op de samenstelling van het bestuur blijven uitoefenen.
Indien het besluit genomen wordt om aandelen aan de opvolger te verkopen is het verstandig dit via een persoonlijke holding-b.v. te doen. Dit betekent dat de onderneming in de werk-b.v. ondergebracht wordt. De holding fungeert dan als enig aandeelhouder is in de werk-b.v.. De ondernemer is op zijn beurt enig aandeelhouder van de holding. De holding verkoopt dan, al dan niet in tranches, de aandelen aan de opvolger.
Een belangrijk voordeel van deze constructie is dat de holding geen belasting over de overnameopbrengst hoeft te betalen zolang de opbrengst in het vermogen van de holding blijft. Dit terwijl de ondernemer deze anders in privé direct verschuldigd was geweest.
Voorts kan de ondernemer, ook al tijdens zijn ondernemersperiode bepalen, wat in de holding en wat in de werkmaatschappij aan goederen en rechten zit. Dit betekent dat zo de overnameprijs van de “uitgeklede”onderneming in de werk-b.v. voor de bedrijfsopvolger financierbaar gehouden kan worden. Kortom de b.v. , in allerlei varianten, is een ideaal vehikel voor samenwerking en bedrijfsopvolging.
Nadere inlichtingen ? Bel mr. K.J.M. Schretlen, 0492-370090
ONDERNEMERSTESTAMENT EN BEDRIJFSOPVOLGING ?
De ondernemer met een goedlopend bedrijf in de aanleg van telecommunicatienetwerken is in zijn nopjes. Hij werkt voor grote opdrachtgevers en heeft zijn bedrijf klaar voor de toekomst. Zijn dochter wacht in de coulissen als opvolger. Hij heeft al afspraken gemaakt over een verdergaande samenwerking als voorbereiding op de definitieve overname. Straks zal dochter het pakket aandelen in de BV van vader overnemen en hem opvolgen.
Dan gebeurt er iets tragisch: vader verongelukt op een zakenreis. Er blijkt er geen behoorlijk testament te zijn. Ook andere regelingen om een soepele overgang van het bedrijf op dochterlief te waarborgen zijn afwezig.
Jammer, nu zit de hele familie ineens in de onderneming. Onduidelijk is wie de zeggenschap uitoefent. In de besloten vennootschap is de bestuurder, vader, weggevallen. Dochter is samen met haar moeder, broer en zus erfgenaam en aandeelhouder in het bedrijf. Wie gaat dat nu besturen ? Onenigheid en discussie tussen de familie liggen op de loer. Onbestuurbaarheid dreigt. Bovendien ziet het ernaar uit dat de familie duur uitgekocht moet worden door dochter, wil de familie haar pakket aan haar afstaan. Hoe krijgt zij dat allemaal gefinancierd ?
Dit had allemaal geregeld kunnen worden door op tijd een aantal stappen te nemen. Als eerste was hier een goed ondernemerstestament op zijn plaats geweest. Daarin wordt bijvoorbeeld het bedrijf aan de dochter gelegateerd. Tevens is de dochter executeur-testamentair zodat zij dit legaat ook kordaat en slagvaardig zonder bemoeienis van de andere erfgenamen kan uitvoeren. De rest van de familie kan schadeloos gesteld worden, ook weer door een bepaling in het testament op te nemen tot een uitkering van hun erfdeel in termijnen, zodat de solvabiliteit van het bedrijf niet in gevaar komt.
Ook had in dit testament gedacht kunnen worden aan een deskundige bewindvoerder, die de dochter bijstaat in de bedrijfsvoering. Dit om de continuïteit van het bedrijf verder te waarborgen. Dochter groeit er dan onder zijn hoede verder in.
Fiscaal gezien is een opvolging heel gunstig te regelen. Er zijn hele hoge vrijstellingen voor erf- en schenkbelasting. Voor wat betreft inkomstenbelastingen bestaan diverse mogelijkheden om belasting bij overname of opvolging uit te stellen voor onbepaalde tijd. Ook in de vennootschapsbelasting zijn er mogelijkheden op dit terrein.
De keuze voor een bepaald testament hangt hiermee samen.
Ook nu al kunnen stappen gezet worden. Een testament gaat pas werken bij overlijden. Een alternatief voor een testament is nu bijvoorbeeld het certificeren van de aandelen in de vennootschap. Dit is het afsplitsen van de waarde van een aandeel van het stemrecht. Vader houdt deze zeggenschap als bestuurder van de stichting, waarin de aandelen ondergebracht worden. Deze stichting geeft deze certificaten uit ten behoeve van de overige erfgenamen. Vader wijst als zijn opvolgend bestuurder van de stichting zijn dochter aan. Zo heeft de beoogd opvolger het bij een plotseling overlijden van vader het voor het zeggen en komt de rest van de familie economisch niets te kort omdat zij kunnen delen in de waarde van de onderneming via de door hen geërfde certificaten van aandelen.
Kortom, als alles,met hulp van deskundige adviseurs, zoals een notaris, accountant en fiscalist, goed en tijdig geregeld was geweest was de familie niet in deze lastige situatie terecht gekomen.
Nadere inlichtingen ? Bel mr. K.J.M. Schretlen, 0492-370090
