Hoe beperk ik erfbelasting en de eigen bijdrage aan WLZ-zorg (vroegere AWBZ) ?
Vaak hebben ouders een huis en kinderen. Het huis is hun vermogen. Daarnaast ga ik uit van enig spaargeld. Om dit vermogen niet kwijt te raken aan verplichte bijdragen aan Wet langdurige zorg (WLZ) genoemd, en erfbelasting zou de volgende route bewandeld kunnen worden.
Eerst even een korte toelichting:
Erfbelasting is de belasting die betaald wordt na een overlijden, over de erfenis. Voor kinderen is het tarief in beginsel 10% over hun belaste verkrijging. Als deze verkrijging meer is dan € 126.723 per kind, betalen zij 20% over dat meerdere. Zij hebben een onbelaste vrijstelling van € 20.945 per kind. (Getallen gelden in 2020).
De bijdrage aan de WLZ-zorg is de eigen bijdrage die de ouders betalen voor zorg die zij krijgen, bijvoorbeeld in een verzorgingstehuis. Deze bijdrage is afhankelijk van het inkomen, maar ook van het vermogen. Kort samengevat: Hoe meer inkomen of vermogen, hoe meer eigen bijdrage moet worden betaald. Voor 2020 is deze maximale bijdrage per maand op basis van zorg en verblijf te vinden op www.hetcak.nl
Dat het in de praktijk vaak ingewikkelder kan zijn dan hierna beschreven wordt doet niets af aan de richting die ik in dit artikel aangeef. Wel zal een advies in dezen altijd op uw individuele situatie toegesneden moeten worden.
Stap 1: Allereerst zouden de ouders een jaarlijkse "schenking op papier" kunnen doen. Hierdoor verandert er niets in hun situatie.
Jaarlijks zijn zij door deze schuldigerkenning uit vrijgevigheid wel 6 % rente per jaar aan de kinderen verschuldigd. Dit bedrag kunnen zij echter terugschenken. Dat alles kan binnen bepaalde grenzen zonder schenkbelasting.
Zo kan toegewerkt worden aan een overdracht van de waarde van het huis aan de kinderen.
Ter nadere informatie: Wat is een schenking op papier ?
Uw eventuele schenkingen aan uw kinderen kunnen contant dan wel op “papier”, dat wil zeggen via schuldigerkenningen, gerealiseerd worden.
Op "papier" schenken houdt in dat u de volledige beschikking houdt over het geschonken vermogen doch wel een schuld in uw nalatenschap aan uw kinderen creëert. Deze vermindert het saldo van uw nalatenschap, waardoor minder erfbelasting verschuldigd is. Dat is vaak de reden om een bedrag op “papier” aan de kinderen te schenken.
Bij een schuldigerkenning uit vrijgevigheid, de voormelde “papieren schenking”, is een zakelijke rente per jaar van 6 % door de ouders aan het kind verschuldigd. Deze rente moet ook daadwerkelijk aan de kinderen overgemaakt worden. De fiscus kan dit controleren en bij het ontbreken daarvan de schenking niet als een schuld in de nalatenschap erkennen, waardoor de beoogde besparing aan erfbelasting niet gerealiseerd wordt.
Daarbij moet overigens in de gaten gehouden worden dat een papieren schenking ten koste gaat van het onbelaste vermogen, dat in uw eigen woning zit. Het gevolg is wel dat tot dan toe voor de inkomstenbelasting onbelast vermogen, belast vermogen bij uw kinderen wordt. Dit wordt dan nu nog jaarlijks bij uw kinderen belast met 1,2 % rendementsheffing voor de Inkomstenbelasting. Dit zou dan nadelig zijn en komt in mindering op de voormelde besparingen.
Daarom is het van belang om deze schenkingen niet ten koste van het vermogen in het huis te laten gaan, maar te financieren uit ander vermogen. Dan blijft het vermogen in het huis onbelast in Box I Inkomstenbelasting.
Stap 2:
Het huis kan verkocht worden en vervolgens kunnen er met de opbrengst aanvullende schenkingen gedaan worden aan de kinderen. Want dan is de opbrengst geen Box I – vermogen meer en is het sowieso bij de ouders belast met 1,2 % rendementsheffing. Dit hoeft dan niet meer via de notaris "op papier", doch zou eenvoudig contant kunnen. Tenzij de ouders nog steeds de beschikking over het geld willen houden. Dan kan het vermogen via een schenking "op papier" naar de kinderen gaan en toch nog in hun portemonnee blijven.
Op deze wijze kan het hele vermogen overgeheveld worden naar de kinderen. Het voordeel daarvan is dat het dan niet meer meetelt voor de berekening van de verplichte bijdragen aan WLZ. Het zit tenslotte bij de kinderen. U kunt er desgewenst wel nog steeds over beschikken.
Stel nu, dat een van de ouders is overleden. De andere ouder verhuist naar een verzorgingstehuis of gaat een serviceflat huren en doet een beroep op de ondersteuning van thuiszorg via WLZ. Stel dat het huis niet op tijd verkocht is aan een derde. Dan zou de oplossing zijn om het huis aan de kinderen te verkopen. Deze betalen dan met hun al ontvangen schenkingen. De rest van de koopsom blijven ze schuldig aan hun ouder. Die ouder kan daarop dan weer gaan kwijtschelden, ook een vorm van schenken. Zo wordt toch bewerkstelligd dat het vermogen niet meer bij de ouder zit en bij de kinderen terecht komt. Met het voordeel van een lagere eigen bijdrage voor WLZ. Dit kan dan ruim € 25.000,-- per jaar aan bijdrage besparen. De kinderen verkopen het huis vervolgens door aan een derde, als zij hetzelf niet gaan bewonen.
Hierbij maak ik wel de kanttekening dat deze bijdrage WLZ allereerst gebaseerd wordt op uw (pensioen)inkomen en daarna pas op uw vermogen. Indien u al een hoog inkomen heeft kan het zijn, dat u op basis daarvan al de maximale bijdrage WLZ moet betalen. Dan heeft vermogensoverheveling geen lagere bijdrage ten gevolge en dus geen effect. Wel is er dan nog wel het voordeel van een lagere erfbelasting voor de kinderen.
Want in alle gevallen is een tweede voordeel van deze aanpak, ook al zou deze beperkt blijven tot uitsluitend schenkingen, dat bij overlijden van de tweede ouder minder erfbelasting verschuldigd is. Weliswaar wordt dit mogelijk gedeeltelijk gecompenseerd door schenkbelasting, doch een voordeel is er altijd vanwege de jaarlijkse vrijstelling van nu ruim € 5.515,-- per kind (2020).
Conclusie: Denkt u eens na over de schenking "op papier". Begin hier tijdig mee als dat voor interessant is. Het kan u een veel lagere bijdrage voor de WLZ opleveren en er is minder of zelfs geen erfbelasting meer verschuldigd.
En als u in tijdnood komt vanwege de dreigende verplichte bijdrage WLZ kan het huis ook op naam van de kinderen gezet worden.
Meer informatie en advisering hierover kan ik u geven, toegesneden op uw specifieke informatie.