Ouderlijk huis op naam van de kinderen in het verleden
Er zijn nogal wat mensen die de ouderlijke woning in het verleden op naam van de kinderen hebben gezet. Sinds 2010 pakt dit voor de erfbelasting heel nadelig uit.
Voorbeeld. De ouders zijn 78 en 80 jaar. Zij hebben een klein aanvullend pensioen en een beperkt vermogen. In 1980 hebben zij hun eigen huis op naam van hun twee kinderen laten zetten en daarbij een recht tot gebruik en bewoning (vruchtgebruik) voorbehouden, omdat dit toen voordelig was.
Wetswijziging. Nu blijkt vanwege een wetswijziging in het jaar 2010 dat, ingeval één van de ouders overlijdt, er door de kinderen heel veel erfbelasting moet worden betaald. Sinds 2010 wordt het huis namelijk bij de kinderen belast tegen de laatst vastgestelde WOZ-waarde. Deze is aanmerkelijk hoger dan de waarde van zeg 20 jaar geleden.
Rekenvoorbeeld. Het ouderlijk huis, toen waard € 100.000,-, is overgedragen aan de kinderen tegen € 28.000,-. Onder de oude regeling werd over het verschil van € 72.000,--minus de gederfde rente, 20 jaar lang 6% over € 28.000,- = 38.400,- erfbelasting geheven. Uitgaande van de schijf van 10% was onder de oude regeling € 3.840,- erfbelasting verschuldigd. Tot 2010 werd de gestegen waarde van het huis sinds de overdracht aan de kinderen, 20 jaar geleden, niet belast met erfbelasting.
Nu is het huis op 1 januari 2010 € 500.000,- waard. Sinds 2010 wordt nu het verschil tussen de waarde op het moment van overdracht en de huidige waarde belast. Duidelijk is dat dan over dit verschil van € 400.000,- minus de gederfde rente van 6% over € 28.000,- = € 366.400,- veel meer erfbelasting betaald moet worden, wel tenminste tien maal zoveel.
Overgangsregeling. Het goede nieuws is dat er nu voor deze oude gevallen alsnog een overgangsregeling wordt getroffen. Op grond hiervan mogen de kinderen bij het overlijden van (een van) hun ouders uitgaan van de waarde van de woning ten tijde van de overdracht, vermeerderd met de waardestijging van 1 januari 2010 tot de overlijdensdatum. Hierdoor wordt een waardestijging tussen het moment van de overdracht en 1 januari 2010 niet meegenomen voor de berekening van de verschuldigde erfbelasting. Dit overgangsrecht geldt ook voor de situaties waarin het vruchtgebruik inmiddels is omgezet in huur.