Hoe zit het met het vererven van de eigen woning en de aftrek van de hypotheekrente ?
Govert en Ellen zijn gaan samenwonen na een echtscheiding van Govert. Ellen was toen weduwe. Er is geen samenlevingscontract.
Stel, Govert is eigenaar van een woning die bij aankoop volledig door de bank is gefinancierd. Govert woont samen met Ellen. Hij heeft een zoon, Erik, uit het eerdere huwelijk.
Govert overlijdt. Hij heeft een testament gemaakt, waarin hij Ellen en Erik samen en ieder voor de helft van zijn nalatenschap tot zijn erfgenamen benoemd. Erik woont elders.
Hoe zit het nu bij overlijden met de belasting in verband met de eigen woning als er kinderen uit de eerdere relatie zijn ?
Ellen blijft voorlopig in de woning. Vanwege de slechte woningmarkt, spreken Ellen en Erik af dat zij in de woning mag blijven totdat deze verkocht wordt. Ellen betaalt de (volledige) hypotheekrente. Notabene: Erik realiseert zich dat hij als erfgenaam voor de helft voor zijn aandeel in de hypotheekrente tegenover de bank aansprakelijk blijft. Mogelijk kan hij in overleg met de bank een andere afspraak maken.
Wat zijn nu de gevolgen voor uw belastingen ?
Onverdeelde nalatenschap. Na het overlijden is er sprake van een ‘onverdeelde nalatenschap’, waarvan de twee erfgenamen (Ellen en Erik) ieder voor de helft erfgenaam zijn. Voor de inkomstenbelasting moet iedere erfgenaam zijn aandeel in die onverdeelde nalatenschap verantwoorden in zijn jaarlijkse belastingaangifte.
Bij Ellen. Voor Ellen is er, tot het gedeelte waartoe zij gerechtigd is (50%), sprake van een eigen woning volgens Box I van de Wet op de Inkomstenbelasting. Daarom geeft zij 50% van het eigenwoningforfait als inkomen aan.
Bij Erik. Voor Erik is zijn 50%-aandeel géén eigen woning, maar een bezitting die in Box III terecht komt. Het inkomen uit sparen en beleggen van dit vermogen wordt dan belast met 30 % Inkomstenbelasting (= Box 3).
Aftrek hypotheekrente. Wat betreft de hypothecaire lening geldt hetzelfde. Feitelijk is dus nog slechts 50% van de rente in box 1 aftrekbaar, ondanks het feit dat Ellen de volledige hypotheekrente betaalt, omdat zij degene is die in het huis blijft wonen.
Aflossingsverplichting ? Ellen krijgt een aandeel in een hypotheekschuld die zij eerst niet had. Betekent dit nu dat Ellen vanwege de nieuwe aflossingsverplichtingen in de wet te maken heeft met een verplichte jaarlijkse aflossing ? Ook omdat de wet nu zegt, dat alleen dan de rente over een hypotheeklening aftrekbaar is ? Het gaat hier om een aflossingsvrije lening die vóór die wetswijziging afgesloten is en het is daarom zo, dat die lening dat ook blijft. Waarom ? Omdat Ellen als erfgenaam de juridische positie van Govert voortzet en die had geen aflossingsverplichting voor zijn schuld op het huis. Bovendien wordt een verkrijging krachtens erfrecht fiscaal gezien niet aangemerkt als een verwerving, zodat de wettelijke overgangsregeling van toepassing is.
Advies: Nalatenschap zo snel mogelijk verdelen
Om renteaftrek veilig te stellen. Het is aan te raden de nalatenschap niet langer dan strikt noodzakelijk onverdeeld te laten. Om te bereiken dat Ellen volledige renteaftrek krijgt, is het verstandig bij de verdeling van de nalatenschap de woning en de hypothecaire geldlening volledig toe te delen aan Ellen. Dan heeft zij ook voor 100 % de hypotheekrenteaftrek.
Tevoren goed regelen:
Testament. Het is ook aan te bevelen om meteen bij het gaan samenwonen een testament op te stellen waarin Ellen de gehele woning erft. Daarin kan dan als compensatie voor Erik ook opgenomen worden de verplichting voor Ellen om hem voor zijn deel in het huis schadeloos te stellen.
Tenslotte een risicoverzekering. Met een risicoverzekering op het leven van Govert kan ook de financiering van de verwerving van het deel van het huis van Erik door Ellen en mogelijk ook de schadeloosstelling aan Erik veilig gesteld worden.
Wilt u hierover een advies op maat, neemt u dan contact op met uw adviseur zoals de notaris.
