Bedrijfsopvolging en soort huwelijk
Zoals bekend, kan er bij toepassing van de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten in de erf- en schenkbelasting veel geld bespaard worden. Dit geldt ook als iemand een onderneming erft van zijn overleden echtgenoot. Hoe zit dat?
Bedrijfsopvolging. De bedrijfsopvolgingsfaciliteiten in de erf- enschenkbelasting komen er kort gezegd op neer dat als de waarde van de onderneming niet meer is dan € 1.102.209,--(2020), het gehele bedrag is vrijgesteld. Het meerdere is in principe voor 83% vrijgesteld. Het kan daarbij veel uitmaken of er sprake is van huwelijkse voorwaarden dan wel van een algehele gemeenschap van goederen. Onderstaand voorbeeld speelt met name in de situatie dat de echtgenoot van de ondernemer of directeur-grootaandeelhouder (DGA) overlijdt en het zeker is dat de langstlevende ondernemer de onderneming nog voldoende jaren voortzet. We laten daarbij de algemene vrijstellingen buiten beschouwing. Is er sprake van een BV met louter beleggingen dan verwijs ik de lezer naar het tabblad "huwelijk" op deze website.
Huwelijkse voorwaarden
Finaal verrekenbeding. In veel huwelijkse voorwaarden is een finaal verrekenbeding opgenomen. Daarin wordt dan bepaald dat er bij overlijden afgerekend wordt tussen de echtelieden alsof er een algehele gemeenschap van goederen bestaat.
Vrouw overlijdt. Stel, Albert heeft een onderneming, waard € 100.000,-. Zijn vrouw, Bertine, heeft een bankrekening met een saldo van € 60.000,-. Bertine overlijdt. Op grond van het finaal verrekenbeding heeft ieder recht op € 80.000,-. Tot de nalatenschap van Bertine behoort dan een verrekenvordering op Albert, groot € 20.000,-. Stel, Albert erft alles van Bertine. Hij erft dan dus ook de vordering op zichzelf van € 20.000,-. Albert verkrijgt geen ondernemingsvermogen, de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten gelden dus in principe niet.
Recent Besluit. De staatssecretaris heeft echter goedgekeurd dat de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten in dat soort situaties toch toegepast kunnen worden, dus over € 20.000,- (Besluit, nr. BLKB2012/1221M). Er bestaat echter een nog voordeliger optie.
Algehele gemeenschap van goederen
Als er sprake is van een algehele gemeenschap van goederen, laat Bertine theoretisch de helft van de onderneming (€ 50.000,-) en de helft van de bankrekening (€ 30.000,-) aan Albert na. De bedrijfsopvolgingsfaciliteiten kunnen dan toegepast worden over € 50.000,-. Notabene. Daardoor kan er bij het overlijden van een echtgenoot bij een algehele gemeenschap van goederen vaak (veel) minder erfbelasting verschuldigd zijn dan in de vergelijkbare situatie met een finaal verrekenbeding.
Huwelijksplanning
Een algehele gemeenschap van goederen en huwelijkse voorwaarden met een finaal verrekenbeding lijken misschien economisch wel heel veel op elkaar, maar het is bijvoorbeeld voor de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten zeker juridisch en fiscaal niet hetzelfde. Sterker nog, met een goede huwelijksplanning valt er dus veel (belasting)geld te besparen! Notabene. Een nadeel van de algehele gemeenschap van goederen kan zijn dat er ook gelijkelijk verdeeld moet worden bij echtscheiding.
Conclusie: Sinds enige tijd is het eenvoudiger om huwelijkse voorwaarden om te zetten in een algehele gemeenschap van goederen. Laat daarom eens berekenen of en hoeveel belasting er met een aanpassing van de huwelijksvorm bespaard kan worden.
